یادی از خانهی شیخالاسلام شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
خانهی شیخالاسلامِ آوازهمند نیریز، سیداشرف متخلّص به شهاب، از یادمانهای فرسوده و فراموش شده اوست. این خانه در محلهی بازار و در کوچهای که تا دو سه دهه پیش کوچهی شیخالاسلامی نام داشت، واقع بوده است. بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ و معماری و نی ریز در همین کوچه نوشته شده است. در این کوچهی خلوتِ خاموش، خانه ی مشیرالدیوان و خانه شیخالاسلام روبروی هم، واقع بودهاند که یکی نمایندهی دین و دیگری نمایندهی حکومت بوده است. خانهی شیخالاسلام...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
خانهی شیخالاسلامِ آوازهمند نیریز، سیداشرف متخلّص به شهاب، از یادمانهای فرسوده و فراموش شده اوست. این خانه در محلهی بازار و در کوچهای که تا دو سه دهه پیش کوچهی شیخالاسلامی نام داشت، واقع بوده است. بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ و معماری و نی ریز در همین کوچه نوشته شده است. در این کوچهی خلوتِ خاموش، خانه ی مشیرالدیوان و خانه شیخالاسلام روبروی هم، واقع بودهاند که یکی نمایندهی دین و دیگری نمایندهی حکومت بوده است. خانهی شیخالاسلام...
نامهی دوم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از سادات نوشته روحی فداک یا ذاالمعالی(1) و معدنالادب سیّدنا و ابن سیّدالعرب ای خلاصهی دودمان رسالت و نُقاوهی(2) خاندان سیادت ای نخبهی اعزّه و اشراف وای زبدهی آل(3) عبد مناف(4) یا عقد منتظمالنبوه بیت مختلف-الملائک(5) یابن الفواطم(6) و العواتک(7)، الترائک(8) و الارائک(9)! شب گذشته که به ملاقات آن مخدومْ مسرور و به صحبت شریفْ محظوظ بود و خلاف ادب دانستم که با شما در مقام جسارت برایم اوّلا اینکه مقصود از تحصیل علوم...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از سادات نوشته روحی فداک یا ذاالمعالی(1) و معدنالادب سیّدنا و ابن سیّدالعرب ای خلاصهی دودمان رسالت و نُقاوهی(2) خاندان سیادت ای نخبهی اعزّه و اشراف وای زبدهی آل(3) عبد مناف(4) یا عقد منتظمالنبوه بیت مختلف-الملائک(5) یابن الفواطم(6) و العواتک(7)، الترائک(8) و الارائک(9)! شب گذشته که به ملاقات آن مخدومْ مسرور و به صحبت شریفْ محظوظ بود و خلاف ادب دانستم که با شما در مقام جسارت برایم اوّلا اینکه مقصود از تحصیل علوم...
انوار الولایه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
انوارالولایه: منظومه اى عرفانى ـ دینى به فارسى آمیخته به عربى در قالب مثنوى در بحر متقارب که قطب الدین آن را در توحید بارى تعالى، نعت رسول اکرم (ص)، مناقب حضرت امیرالمؤمنین (ع) و موضوعاتى از قبیل معرفت حقیقت انسان، معرفت نفس، معرفت قلب، معرفت عقل و ... سروده است. این مثنوى در هشت باب بوده که تنها دو باب آن موجود است و باقى آن یافت نشد. این دو باب، شامل بیش از هزار و ششصد...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
انوارالولایه: منظومه اى عرفانى ـ دینى به فارسى آمیخته به عربى در قالب مثنوى در بحر متقارب که قطب الدین آن را در توحید بارى تعالى، نعت رسول اکرم (ص)، مناقب حضرت امیرالمؤمنین (ع) و موضوعاتى از قبیل معرفت حقیقت انسان، معرفت نفس، معرفت قلب، معرفت عقل و ... سروده است. این مثنوى در هشت باب بوده که تنها دو باب آن موجود است و باقى آن یافت نشد. این دو باب، شامل بیش از هزار و ششصد...
یادی از خانهی شیخالاسلام شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
شیخالاسلامِ آوازهمند نیریز، سید اشرف متخلص به شهاب، از یادمانهای فرسوده و فراموششده اوست. این خانه در محلهی بازار و در کوچهای که تا دو سه دهه پیش کوچهی شیخالاسلامی نام داشت، واقع بوده است. بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ و معماری و نیریز در همین کوچه نوشتهشده است. در این کوچهی خلوتِ خاموش، خانهی مشیرالدیوان و خانه شیخالاسلام روبروی هم واقع بودهاند که یکی نمایندهی دین و دیگری نمایندهی حکومت بوده است. خانهی شیخالاسلام شهاب و خانهی...
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
شیخالاسلامِ آوازهمند نیریز، سید اشرف متخلص به شهاب، از یادمانهای فرسوده و فراموششده اوست. این خانه در محلهی بازار و در کوچهای که تا دو سه دهه پیش کوچهی شیخالاسلامی نام داشت، واقع بوده است. بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ و معماری و نیریز در همین کوچه نوشتهشده است. در این کوچهی خلوتِ خاموش، خانهی مشیرالدیوان و خانه شیخالاسلام روبروی هم واقع بودهاند که یکی نمایندهی دین و دیگری نمایندهی حکومت بوده است. خانهی شیخالاسلام شهاب و خانهی...
نامهی اول (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
مرحوم شمسالمعالی نیریزی به یکی از اعاظم نوشته: روحی فداک(1)، هرگاه دماغ و حالتی و فراغ و التی داشته باشید افسانهی مرا گوش دهید و ماجرای مرا هوش، افسانه [ای] که کس نتواند شنیدنش صورت حال و تمثال(2) احوال بر این منوال است که در این روزها در گوشهای خزیده و طمع از عالم و آدم بریدهام و چشم توقع از صغیر و کبیر و برنا و پیر پوشیده و حجاب استغنا(3) بر چهرهی تمنّا کشیده دامن از مخالطت(4)...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
مرحوم شمسالمعالی نیریزی به یکی از اعاظم نوشته: روحی فداک(1)، هرگاه دماغ و حالتی و فراغ و التی داشته باشید افسانهی مرا گوش دهید و ماجرای مرا هوش، افسانه [ای] که کس نتواند شنیدنش صورت حال و تمثال(2) احوال بر این منوال است که در این روزها در گوشهای خزیده و طمع از عالم و آدم بریدهام و چشم توقع از صغیر و کبیر و برنا و پیر پوشیده و حجاب استغنا(3) بر چهرهی تمنّا کشیده دامن از مخالطت(4)...
شرح احوال و زندگانی جمال الدین محمود نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود. در تذکره ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است. امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است. علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود. در تذکره ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است. امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است. علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...
شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزی، ستارهشناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری میزیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیدهاند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستارهشناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانستههای ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است. او درنیریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش میبایست در نیمه اول سده سوم...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزی، ستارهشناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری میزیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیدهاند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستارهشناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانستههای ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است. او درنیریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش میبایست در نیمه اول سده سوم...
شرح احوال و زندگانی نورالدین حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین حسینی نیریزی معروف به میرزابزرگ(فرزند شهاب الدین احمد) »
نورالدین فرزند شهابالدین احمد، ملقب به میرزا بزرگ، از خوشنویسانِ قلمِ نسخ که در سده ۱۳ ه. ق. در نیریز میزیسته است. او از خاندانِ معروف سید جلالالدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطبالدین نیریزی و پدرِ میر شهابالدین نیریزی، حکیم و فیلسوف سده ۱۳ و ۱۴ ه. ق. است. شرح احوالِ بزرگانِ این خاندان و نیز میر شهابالدین نریزی در فصل نخست گذشت. ظاهراً سید نورالدین تا آخر عمر در زادگاه خود به سر برد و سرانجام در همانجا در ماه شوّال ۱۳۱۳...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین حسینی نیریزی معروف به میرزابزرگ(فرزند شهاب الدین احمد) »
نورالدین فرزند شهابالدین احمد، ملقب به میرزا بزرگ، از خوشنویسانِ قلمِ نسخ که در سده ۱۳ ه. ق. در نیریز میزیسته است. او از خاندانِ معروف سید جلالالدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطبالدین نیریزی و پدرِ میر شهابالدین نیریزی، حکیم و فیلسوف سده ۱۳ و ۱۴ ه. ق. است. شرح احوالِ بزرگانِ این خاندان و نیز میر شهابالدین نریزی در فصل نخست گذشت. ظاهراً سید نورالدین تا آخر عمر در زادگاه خود به سر برد و سرانجام در همانجا در ماه شوّال ۱۳۱۳...
عرفان و راه برونرفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطبالدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطبالدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. بهنظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی بهمثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطبالدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. بهنظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی بهمثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
مسمّط در مدح و ستایش مولا امیرالمؤمنین على(ع)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
حلقه بر در جانم، زد ندیم روحانى کاى ادیب دانشمند، وى حکیم ربانى چشم جان و دل بگشا، کز فروغ یزدانى خنده مىزند گلبن، طعنه بادِ بُستانى از بدایع حکمت بر صنایع مانى منعم حقیقى را لا تَعُد بود نعمت ریزه خوار خوان او، آفرینش از قسمت غنچه چون مسیحا بین، درتکلّم از حکمت وز شکوفه گلبن را، بین به پرده عصمت مریمى بود حُبْلى ، در حجاب نورانى چشم نرگس فتّان ، بى دلیل، فتّان نیست زلف سنبل مفتول ، بىسبب پریشان...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
حلقه بر در جانم، زد ندیم روحانى کاى ادیب دانشمند، وى حکیم ربانى چشم جان و دل بگشا، کز فروغ یزدانى خنده مىزند گلبن، طعنه بادِ بُستانى از بدایع حکمت بر صنایع مانى منعم حقیقى را لا تَعُد بود نعمت ریزه خوار خوان او، آفرینش از قسمت غنچه چون مسیحا بین، درتکلّم از حکمت وز شکوفه گلبن را، بین به پرده عصمت مریمى بود حُبْلى ، در حجاب نورانى چشم نرگس فتّان ، بى دلیل، فتّان نیست زلف سنبل مفتول ، بىسبب پریشان...